عظیم ترین زیارت
دامنه: به این پست تا پایان اربعین، روزانه تصاویر تازه اضافه می شود. سلام بر محمد و آل محمد. سلام بر امام علی، امام حسین، زینب کبرا، قمر بنی هاشم، امام کاظم، امام جواد، امام حسن عسکری و امامان مظلوم بقیع و بانوی بزرگ عصمت فاطمه زهرا و مادر عزیزش خدیجه ی کبرا و همه ی شهدای اسلام و کربلا و یاران باوفا و صالح حضرت رسول الله و همه ی پیامبران و صالحین؛ سلام الله علیهم اجمعین.
و
وقایع انقلاب
6774
به قلم دامنه: به نام خدا. در اوایل انقلاب، روزی شهید مطهری به احسان نراقی گفت می خواهد به همراه بهشتی و بازرگان به قم برود و از امام بخواهد که حاکم شرع _آیت الله صادق خلخالی_ را عزل کند. رفتند و این کار را کردند. ولی روز بعد موسی خیابانی _نفر دوم پس از مسعود رجوی_ که خودش در زندان قصر چند اتاق داشت و پرونده ها را معمولاً برای اعدام به وسیلۀ خلخالی آماده می کرد، گروهی را جمع کرد و به همراه چند اتوبوس به قم رفت و پشت منزل امام تحصّن کرد، تا توانست با کمک سیداحمدآقا، خلخالی دوباره بازگردد.
کتاب «Ehsan Naraghi» عکس از دامنه
دو ماه بعد، مهندس بازرگان به قم رفت و دوباره فرمان عزل خلخالی را گرفت. در این موقع، حزب توده هم آقای شیخ صادق خلخالی را کاندیدای مجلس کرد. اگر روزنامه های حزب توده مرور شود، مشخص است که تنها سازمانی که برای توده ای ها اعتبار واقعی داشت، دادگاه انقلاب بود.
رجوع شود به کتاب آن حکایت ها (گفتگوی هرموز کی با احسان نراقی). جلد 1. ص 29.
انسان و آزادی
6773
به قلم دامنه: به نام خدا. در کتاب خاطرات ماندگار، این گفتۀ شهید مظلوم بهشتی توجه ام را جلب کرد که ایشان چقدر به آزادی بهاء می دادند. آزادی را «بزرگترین ویژگی چشمگیر جهانی» انقلاب اسلامی می داند و نقل می کند روزی «یکی از مارکسیست های چکسلواکی آمده بود می گفت ما فکر می کردیم دیکتاتوری نعلین و عمامه جانشین دیکتاتوری چکمه و تاج می شود، اما دیدیم که چنین اتفاقی هم نیفتاد»
عکس از دامنه
از نظر شهید بهشتی «آزادی همۀ اسلام نیست، آزادی از مسائل مهم بشری است و از ارکان اسلام، ولی همۀ اسلام نیست.» [ص 264 خاطرات ماندرگار] بنابراین ایشان معتقد بود: «انسان ها باید بتوانند که آزاد بیندیشند، انتقاد کنند و تصمیم بگیرند.» زیرا از نگاه شهید بهشتی که در سخنرانی سال 1352 با موضوع برخورد اسلام با آراء و عقاید دیگران ایراد کرد: «هر انسانی یک کتاب سربسته است که اوراق این کتاب با اوراق کتاب انسان دیگر تفاوت بسیار دارد.» [ص72 خاطرات ماندرگار] او حتی در مقایسۀامام خمینی _رهبر کبیر انقلاب اسلامی_ با شهید مطهری معتقد است: «امام از مرحوم آقای مطهری وسیع النظرتر است». [همان ص 64] روحشان شاد.
خاطرۀ بهشتی
در ادامۀ مطلب
نظریۀدکتر سروش
6772
کتاب: «Abdolkarim Soroush» عکس از دامنه
به قلم دامنه: به نام خدا. در اجابت به درخواست جناب امیر، برداشت خودم را از نظریه ی قبض و بسط تئوریک شریعت دکتر سروش، در مدرسه ی فکرت و گروه های تلگرامی روستای دارابکلا و منطقه ارائه می کنم:
بقیه ادامه
۱_ همیشه باید از الفاظ آغاز کرد. اگر به نظر من، جای قبض و بسط، دو واژه فارسی متضاد "تنگ و گشاد" را بگذاریم، بخش بزرگی از نظریه، دانسته و روشن می شود. پس؛ این نظریه در پی این است چگونه فهم دینی تنگ و گشاد می شود؟
۲_
سروش معتقد است قوّت فکر هرکسی، ناشی از شوق اوست. لذا میزان و زاویه ی
دید هر فرد در معرفت و دینداری تأثیر دارد. او تفاوت دینداریِ عامیانه و
عالمانه را مثال می زند که بر هاضمه ی عوام، کثیری از معانی و فهم، گران
است.
۳_
این نظریه مکانیسم "فهم دینی" را معین می کند. فهم و معرفت در هر عصری
هندسه ای دارد و به اعتقاد سروش فهم دین هم، همیشه عصری ست و قبض یا بسط
دارد. به تعبیر من تنگ و گشاد می شود.
۴_
سروش در جای جای نظریه اش، نام چندین نام آور را می آورد و با مثال از
آنها دیدگاه اش را تبیین می کند. مثلا" دکتر شریعتی و شهید مطهری را دو
دیندار عصر خود می نامد و می گوید دین هر کس از این دو شخصیت، فهم اوست از
شریعت، چنانچه علم هر کس فهم اوست از طبیعت.
۵_
فهم دین عصری ست؛ ولی از نظر سروش _در صفحه ی ۳۶۱ کتاب_ این معنا فرسنگ ها
فاصله دارد با این سخن عامیانه که حقیقت نسْبی و عصری است.
۶_ این نظریه قائل است هیچ فهمی از دین نیست که به معرفت بیرونی متّکی نباشد. البته این فهم به تصریح خود سروش باید روشمند و از سر تدبّر و خضوع باشد نه بُوالهوَسی و دل سپردن به کج دلان و نورسیدگان.
۷_
از نظر سروش آگاهی های پیشینی، بر آگاهی های پَسینی سه نوع تأثیر می
گذارد: تأیید و اثبات، رد و ابطال، تغییر دایره ی معنا، همان قبض یا بسط.
۸_
در یک عبارت دیگر بگویم سروش بر درک عصری از دین، _که صامت است ولی بی
زبان نیست_ تأکید دارد. دو مثال بلیغ می زند یکی اسلام اهل حدیث که علامه
مجلسی را نمونه ای از آن می شمارد. دیگری اسلام اهل حکمت. و او علامه
طباطبایی را نمادی از آن معرفی می کند که از نظر سروش این دو نگرش، نشان از
دو فهم متفاوت از اسلام می دهد. همان قرائت های مختلف که سروش در جای دیگر
از آن بحث کرده است.
۹_
سروش در کل بر این نظر است؛ ذهنِ خالی، هیچ کار نمی کند و برای شکار
حقیقت، ذهن را باید هرچه تواناتر، غنی تر و مسأله دارتر ساخت. زیرا سروش
این را مفروض می گیرد که "دانایی بیشتر، بینایی بیشتر به همراه می آورد".
بینایی در معنای بینش. او به صراحت می گوید فقیه عصرِ خود بودن، با شناخت
جدید جامعه، انسان و طبیعت میسّر است.
۱۰_ خلاصه این که قبض و بسط، نظریه ی تکامل معرفت دینی است. این نظریه به سیَلان
فهم دینی و تحول شریعت شناسی باور دارد. و از تأثیر علوم دیگر بر فهم دینی
صحبت به میان می آورد. حتی اثر خوردن یک حبّه قند بر میزان قند خون فقیه
ودانشمند را هم از نظر دور نمی دارد.
از
جناب امیر رمضانی بابت کشاندنم به این موضوع داغ دهه ی هفتاد _که لحظه
لحظه در ماهنامه ی کیان آن را می کاویدم_ ممنونم. البته در این باره سخن ها
دارم که می گذرم.
۲۸ مهر ۱۳۹۷.
ابراهیم طالبی دارابی (دامنه)
نوشتۀ سریع القلم
پست 6771
به قلم رضا ادبی فیروزجایی: کتاب اقتدار گرایی ایرانی در عهد پهلوی تحقیقی تاریخی درباره دوره پهلوی نیست و از یک زاویه خاص به بررسی عملکرد پهلوی ها پرداخته است: نظام مدیریت۰ تصمیم سازی و پیامدهای انها. دکتر محمود سریع القلم نویسنده کتاب، پس از طرح چارچوب نظری طی دو فصل به رابطه میان تحولات و نظام تصمیم سازی در دوره پهلوی اول و دوم پرداخته است.
عکس از دامنه
این
کتاب به موضوع توسعه یافتگی ایران می پردازد و مشاهدات و تحقیقات نویسنده
طی سه دهه را در قالب داده های دوره پهلوی به آزمون میگذارد. فصل اول:
چارچوب نظری. فصل دوم: از رضا خان به رضا شاه. فصل سوم: محمد رضا پهلوی:
از ولیعهدی بیست و دو ساله تا شاه شاهان. فصل چهارم: نتیجه گیری.
دکتر محمود سریع القلم: «طی تحقیقات برای تدوین کتابِ در حال اتمام خود، «اقتدارگرایی ایرانی در عهد پهلوی،» به امثال این نقل قول و نقل قول هایی مشابه بسیار برخورد کرده ام. از منظر یک دانشجوی علوم انسانی، این سئوال به کرّات مطرح می شود: چرا تاریخ ما تکه تکه است؟ چرا در هر دوره، سیاست ها و اندیشه هایی در تناقض کامل با دوره قبل دیده می شود؟ چرا امتداد نداریم؟ چرا منحنی رفتاری ما در این حدّ، فراز و نشیب دارد؟» (منبع)
مشهور به طالبا
6770
به قلم دامنه: به نام خدا. سلام. تازگی کتابی با عنوان "زندگی و شعر طالب آملی" نوشته ی محمدرضا قنبری، به دستم رسیده و با ولع خواندمش. حیفم آمد جمع بندی ام را _که از این کتاب نوشته ام_ در گروه های تلگرامی روستای دارابکلا و منطقه به اشتراک نگذارم. در این پست، به صورت فشرده سید محمد بن عبدالله آملی متخلّص به طالب آملی و مشهور به طالبا، شاعر شیعی قرن ۱۱ هجری را معرفی می کنم:
کتاب زندگی و شعر طالب آملی. عکس از دامنه
در
عصر صفویه می زیست. هم روزگار صائب بود. از آمل مازندران به کاشان رفت.
سپس در هندوستان در دربار پادشاه مغولی نورالدین محمد، مقیم گردید و محبوب
وی شد. اشعار فراوان، دلکش و بسیارمتنوع سرود. بیش از چهل سال عمر کرد و در
فتح پور یکی از شهرهای هند مدفون شد.
او
دارای فراز و فرودهای زیادی بود. بدنی بسیار لاغر و نحیف داشت. از بیماری
طاقت فرسا، اَحوَل (دوبین) بودن چشمش، و از روزگار، عشق و افیونی شدن،
شِکوه ی سختی داشت. گاه عشق را می ستود، گاه آن را بشدت می کوبید. شرع را
بر عقل ترجیح می داد، ولی گاه از حد می گذشت و خود را گناهکار می دانست و
دهان آلوده؛ و بسیار توبه می کرد. در مدح امام رضا (ع) شعری دل انگیز گفت.
پاره ای تذکره نویسان ضمن تعریف اشعارش، و تمجید از توانایی شعرگویی اش، وی
را "مجنون" هم نامیده اند.
سه بیت جداگانه از دیوان طالب برگزیدم و در اینجا منعکس می کنم:
۱_ در مدح و ذمّ عشق این بیت را می آورم:
کارفرمای تو عشق است یقین دان "طالب"
که طَلاح تو ازو بلکه فساد تو ازوست
(توضیح: طَلاح متضادّ صلاح است)
۲_ در ترجیح شرع بر عقل این بیت طالب، عالی ست:
کم فروغِ خرَد گیر و نورِ شرع پذیر
که آفتاب شریعت بِه از ستاره ی عقل
۳_ در ناخرسندی از روزگار این بیت او از نظر من غوغا می کند:
نارسا بَختم ولیکن همّتم کوتاه نیست
اوجِ عَنقا گیرم اَر بالِ مگس باشد مرا
(توضیح: عنقا، مرغی افسانه ای ست؛ بلندپرواز و بلندآشیانه)
منافع یا حقوق بشر!
6769
به قلم دکتر فتح الله دهقان: جوامع انسانی در شرق و غرب عالم دارای آداب، رسوم و... مختلف بوده، به تبع آن ارزش ها و هنجار های متفاوتی را در آن جوامع شاهد هستیم. گذشت زمان و تحولات جهانی باعث منسوخ شدن، انتقال، خلق و تولید ارزش ها و هنجار های نو و جدید می شود. رنسانس رویدادی عظیم بود که غرب را از دوران ظلمت و سیاهی قرون وسطایی و سلطه کلیسا نجات داد. پیامد آن دگرگونی اساسی و ماهوی جوامع غربی بود.
اندیشه ها و روابط تولیدی نو، نهاد های نو، ارزش ها و هنجار های نویی همچون برابری، آزادی، حقوق بشر، دموکراسی ارمغان گرانبهایی برای غرب بود. دو انقلاب پیشرو در قرن 18، انقلاب آمریکا 1775 و انقلاب بزرگ فرانسه در سال 1789 نقاط عطفی در تاریخ تمدن غرب بود که حامل ارزش های گرانبهایی برای غربیان و جهانیان بود. بیانیه استقلال آمریکا و اعلامیه حقوق بشر و شهروند فرانسه، دو سند مهم و ارزنده، تبلور تلاش های انسان ها برای ارزش هایی همچون آزادی، برابری و... می باشد. در اهمیت و جایگاه حقوق بشر همین بس که اعلامیه حقوق بشر و شهروند به نخستین قانون اساسی فرانسه پیوست شد.
بیانیه استقلال آمریکا که حقوق بشر را در روح خود دارد در قانون اساسی آمریکا تبلور یافت. به تدریج تبدیل به ارزش ها و هنجار های ایده آل و ٱرمانی در جوامع غربی شد و به صورت فرهنگی پایا نهادینه شد. ثمره ٱن رفاه، آسایش، دموکراسی بود که مشخصه کشور هایی است که اصطلاحا توسعه یافته و جهان اول نامیده می شوند. در رابطه با دیگر کشور های جهان، به گواه تاریخ غربی ها در مقاطعی از تاریخ برای تامین منافع خود از ارزش ها و هنجار ها استفاده ابزاری نموده و دیگر اینکه منافع ملی و امنیت ملی اولویت این کشور ها بوده و دموکراسی و حقوق بشر تحت الشعاع آن ها قرار گرفته است. ناپدید شدن جمال خاشقچی خبرنگار عربستانی در کنسولگری عربستان در ترکیه آزمونی برای غربی هاست. (با توجه به این که حکومت عربستان فاقد حداقل استاندارد ارزش ها و هنجار های دموکراسی غربیست.
همچنین تبلور حکومت قبیله ای، بنا به گواه جهانیان و گزارش رسمی سازمان های اطلاعات غربی تولید کننده، ناشر تفکرات سلفی است. تغذیه کننده فکری و ایدئولوژی تروریست هاییست که خاورمیانه را به آتش کشیده و حتی شهروندان بیگناه کشور های غربی نیز از آتش قهر و جهل آن ها در امان نیستند. از طرفی رابطه اقتصادی، سیاسی، نظامی نزدیک با جهان غرب دارد و نقش گاو شیرده را برای غربی ها بازی می کند.) که بین ارزش ها و هنجار های پذیرفته شده جوامع غربی و منافع، اقتصادی، سیاسی، نظامی و ... کدام را انتخاب می کنند. جهان نظاره گر انتخاب غربی هاست که آیا اولویت برای آن ها منافع است یا ارزش ها و هنجار های انسانی و حقوق بشری.
وقتی که او مُرد
6768
وقتی که مُرد، حتی یک نفر هم توی محل ما ناراحت نشد. بچه‌های محل اسمش رو گذاشته بودند مّرفّه بی‌درد و بی‌کس. شنیده بودیم که چند تایی برادرزاده و خواهرزاده دارد که آنها هم وقتی دیده بودند آبی از اجاق عموجان و دایی جان برایشان گرم نمی‌شود، تنهایش گذاشته بودند.
وقتی که مُرد، من و سه چهار تا از بچه‌های محل که می‌دانستیم ثروت عظیم و بی‌کرانش بی‌صاحب می‌ماند، بدون اینکه بگذاریم کسی از همسایه‌ها بفهمد، شب اول با ترس و لرز زیاد وارد خانه‌‌اش شدیم و هر چه پول نقد داشت، بلند کردیم. بعد هم با خود کنار آمدیم که: این که دزدی نیست. تازه او به این پول‌ها دیگر هیچ احتیاجی هم ندارد. تازه می‌توانیم کمی هم از این پول‌ها را از طرفش صرف کار خیر کنیم تا هم خودش سود برده باشد و هم ما...
(منبع عکس)
اما دو روز بعد در مراسم خاکسپاری‌اش که با همت ریش سفید‌های محل به بهشت زهرا رفتیم، من و بچه‌ها چقدر خجالت کشیدیم. موقعی که ١۵٠ بچه یتیم از بهزیستی آمدند بالای سرش و فهمیدیم مرفه بی‌درد خرج سرپرستی همه آنها را می‌داده، بچه‌های یتیم را دیدیم که اشک می‌ریختند و انگار پدری مهربان را از دست داده‌اند از خودمان پرسیدیم: او تنها بود یا ما؟ (منبع)
سال ششم
6767
به قلم دامنه. به نام خدا. امروز [26 مهر 1397]، دامنه به آغاز سال ششم وارد شد. طی گذشت پنج سال از زمان تأسیس در [26 مهر 1392] تا کنون شش هزار و هفتصد و شصت و هفت پست، در دامنه منتشر شد. اینک بازهم ندای من این است: دامنه ادامه دارد. و سخنم در آغازین روز سال ششم، به همراه دامنه نویسان گرانقدر و دامنه خوانان شریف، همآوایی با این فرازِ دعای چهل و هفتم حضرت امام سجّاد _علیه السّلام_ در صحیفۀ سجّادیه است:
اَللَّهُمَّ...
وَلاتُحْبِطْ حَسَناتى بِما یَشُوبُها مِنْ مَعْصِیَتِکَ، وَلا خَلَواتى بِما یَعْرِضُ لى مِنْ نَزَغاتِ فِتْنَتِکَ، وَ صُنْ وَجْهى عَنِ الطَّلَبِ اِلى اَحَدٍ مِنَ الْعالَمینَ، وَ ذُبِّنى عَنِ الْتِماسِ ما عِنْدَ الْفاسِقینَ، وَلاتَجْعَلْنى لِلظّالِمینَ ظَهیراً.
بارخدایا... و کارهای نیک مرا به سبب گناهى که با آن مى آمیزد، تباه مَکن؛ و خلوت هایم را به مَفاسدى که از آزمایشت پیش آید، آشفته مکن. و آبرویم را از روانداختن به هر یک از جهانیان نگاه دار، و از طلبیدن آنچه نزد فاسقان است بازَم دار، و مرا پشتیبان ظالمان مَساز. (منبع)
یاد روزها
پست 6766
مهندس محمد عبدی سنه کوهی: سلام بر شما کبلاقا ابراهیم عزیز استاد معظم. این بخش از خاطرات زندگی شما [پست 6762: اینجا] برایم بسیار جاذب و به نوعی خاطره انگیز بود. جاذب ازین نظر که خدارو شکر از وضعیت اضطرار و تنگی معاش به مرحله معاش و صندوق ذخیره ارزی رسیدید و ادامه تحصیل دادید و در کار و زندگی شما گشایش اتفاق افتاد .
تجدید خاطره هم یادی نمودید از دوست و فامیل دیرین ما آقا یوسف رزاقی عزیز
خدابیامرز که الحق خوب همدیگر را یافته بودیم و عجیب روزگار همفکر و هم
نظر بودیم با آن خدابیامرز در انتخاب و تبلغات انتخابات بسیار بسیار سرنوشت
ساز خاتمی ناطق؛ که در نهایت خاتمی عزیز برنده آن ماراتُن سخت بودند و
یادم هست آن موقع گرگان بودم و دایم خبرهای انتخاباتی بین ما رد و بدل می
شد و ...
بقیه در ادامه
زجر امام در نجف
پست 6765
به قلم دامنه: به نام خدا. نهضت امام خمینی بآسانی ثمره نداد. هم سال ها رنج مبارزه با شاه را تحمل کرد و هم دوران دراز قیل و قال ها و طعنه ها و توهین های روحانیت وابسته را. متن سند زیر، بازتاب «درس حکومت اسلامی» امام خمینی در نجف و مراسم حج سال 1348 هجری شمسی را نشان می دهد. حتی یکی از علمای نجف! گفته بود: «تیمور بختیار این حرف ها را به ایشان [امام خمینی] دیکته کرده است.»
یادآوری کنم تیمور بختیار اولین رئیس ساواک پس از سال ها خوش خدمتی به شاه، سرانجام مغضوب شاه شده بود و آن وقت ها به عراق گریخته بود و با حزب بعث همکاری می کرد.
عکس از دامنه
زندگینامۀ من
پست 6762
قسمت 77. به نام خدای آفرینندۀ آدمی. در پژوهشگاه مطالعات و تحقیقات اسلامی قم، به گروه بررسی تجدّد و نوگرایی پیوستم. به من، پژوهش اندیشه های سیاسی قرون وسطی (400 تا 1400 میلادی) واگذار شد. شروع کردم به شناسایی و جمع آوری منابع اولیه. هم در خود پژوهشگاه _که از کتابخانۀ غنی برخوردار بود_ هم از کتابخانۀ شخصی خودم، و هم از کتابخانه های عمومی قم و نیز مجلات تخصصی موجود در مراکز علمی.
از 1000 سال قرون وسطی (=سده های میانه) اندیشه های سیاسی دو متفکر و متألّه، نمود و برجستگی داشت؛ یعنی «سنت آگوستین» و «توماس آکویناس» و من هر دو اندیشمند مسیحی را مورد توجه قرار داده و تفکر سیاسی آنان را در دو جلد جداگانه نوشتم با عنوان «اندیشه سیاسی غرب؛ آگوستین و آکویناس». (عکس زیر)
«اندیشه سیاسی آگوستین و آکویناس»
که مرکز مطالعات و تحقیقات اسلامی قم در گروه بررسی تجدّد و نوگرایی نوشتم
این ایام که از دهه های مهم زندگی من بود؛ هم به محل کارم در تهران می رفتم، هم دورۀ کارشناسی ارشد علوم سیاسی ام را تداوم می دادم، هم زندگی مستأجری ام را اداره می کردم و هم در پژوهشگاه، به پژوهش هایم سروسامان می بخشیدم. خیلی فشرده کار می کردم؛ آن هم در سه شیفت؛ صبح، عصر، شب. به طور مُدام، طی تقریباً 14 سال پشت سرِ هم، روزانه 16 ساعت از اوقاتم صرف کار و مطالعه و نوشتن و فیش برداری و تدوین بود. اگر وقفه ایی ایجاد می شد، زندگی و امور شخصی ام لنگ می گردید. این رویّه را خودم مختارانه برای خودم برگزیده بودم؛ زیرا اگر تن به کار و نوشتن نمی دادم، از مسیر زندگی ام بازمی ماندم و به عنوان یک شکست خورده، باید خود برای خودم ماتم می گرفتم!
گشایش زندگی ام طی همین 14 سال شکل گرفت. خیلی هم عالی شکل گرفت. درآمدهایم را سه بخش می کردم: معاش زندگی (خوراک و اَلبسه و نیازهای روزمرّه)، پس انداز خانه در بانک مسکن قم. مسافرت در تابستان ها به شمال و مشهد مقدس، زیارت امام رئوف، حضرت رضا (ع) که عشق تامّ من است. حرم آن امام مهربان، محل راز و نیاز من است و تا الان قریب چهل بار به زیارتش مشرّف شدم. هنوز نیز شیدای آن دیارم.
همان دوران بود که دوگانه ی ناطق_خاتمی، تمام فضای کشور را به نبرد سنگین میان دو جناح چپ و راست مبدّل کرده بود. کارزار تبلیغاتی انتخابات سال 1376 به خاطر تلاقی با ایام ماه محرّم، به اوج هیجان و تخاصم و تخریب ها رسیده بود و مردم بشدّت به آن ورود پیدا کرده بودند. از دورترین روستا و دیار و دمَن تا قم و پایتخت و همه جای ایران.
در روستای ما دارابکلا نیز این فضا، شدت و حدّت خاصی داشت. یک شب مرحوم آیة الله سید رضی شفیعی دارابی _رئیس جامعه روحانیت مازندران_ در تکیه ی بالای دارابکلا به منبر رفت و با
بقیه در ادامه
مَضرّات طایفه گری
پست 6761
به قلم دکتر فتح الله دهقان: از ماست که بر ماست. «خدا حال هیچ قومی را دگرگون نخواهد کرد تا زمانی که آن قوم حالشان را تغییر دهند.»سوره رعد- آیه 11. تاریخ تمدن جهان حکایت از آن دارد که شرایط مکانی و زمانی از سویی و از سوی دیگر افکار، گفتار و کردار انسان ها تاثیر متقابلی در زندگی آن ها داشته و سرنوشت متفاتی را برای جوامع رقم زده است. در دوره های ابتدایی زندگی بشر، جغرافیا و محیط، نقش و تاثیر برتر بر زندگی انسان ها داشته و زندگی آن ها را شکل می داده است.
پیشرفت جوامع بشری و بالا رفتن آگاهی، علم و به تبع آن تاثیر محیر العقول تکنولوژی از جبر جغرافیا کاسته و نقش انسان در سرنوشت خود پر رنگ تر شده است. انسان ها و جوامعی که متناسب و هماهنگ با این تحولات، متحول شده و افکار، گفتار و اعمال خود را به روز نموده اند، موفق بوده اند. مصداق این فرمایش مولا علی (ع) که می فرماید: « فرزند زمانه باش.» جوامعی که در گذشته مانده و در افکار قرون وسطایی سیر می کنند گرفتار مشکلات و ناهنجاری های عدیده و متفاوت بوده و اصطلاحا عقب مانده می باشند.
بقیه در ادامه
آب و سراب
پست 6759
به قلم دامنه: به نام خدا. قادر فاضلی در کتاب خود «آب و سراب» به نقد و بررسی افکار دکتر عبدالکریم سروش می پردازد. در این کتاب متن های مختلف دکتر سروش از جمله «طوطی و زنبور» و «بشر و بشیر» و نیز «رؤیای رسولانه» نقّادی شده است. من در این پست، به گوشه ای از آن اشاره می کنم.
عکس از دامنه
نویسندۀ کتاب می گوید برخی دست می گذارند روی این مسأله که پیامبر _صلّى الله علیه و آله و سلّم_ خود یک بشر است. اما دنبالۀ آن را نمی گویند ولی بر او وحی می شود: «قُلْ إِنَّمَا أَنَا بَشَرٌ مِثْلُکُمْ یُوحَى إِلَیَّ...» [آیۀ 110 کهف] یعنی: بگو: جز این نیست که من هم بشری مانند شمایم که به من وحی می شود. (رجوع شود به ص 15 و 16 کتاب)
وی در نقد آقای سروش معتقد است اگر بنا بود که وحی از خودِ پیامبر بجوشد، دیگر انتظار معنی نداشت... پیامبران روزها و هفته ها منتظر نزول وحی می شدند.
قادر فاضلی همچنین بر این نظر است سروش در ابیات مولوی استفاده ی ابزاری کرده است. و می گوید: «که نمی دانم از جهالت او سرچشمه می گیرد یا از شیطنت او» مثل این بیت مثنوی: «من نخواهم دایه مادر خوش تر است ...» که سروش اول و آخر این ابیات را زد و در آخر مقالۀ «بشر و بشیر» از آن سوء استفاده کرد. (ص 24 و 25 آب و سراب)
ناقد معتقد است که حالات مخصوص بین پیامبر و خدای او هرگز بشری نیست حتی مَلک هم ظرفیت تحمّل آن را ندارد. پیامبر _صلّى الله علیه و آله و سلّم_ یک جنبۀ حقیقت بشری دارد و یک جنبۀ حقیقت ازلی. جنبۀ بشری پیامبر از خاک است و بر خاک فرو می رود ولی جنبۀ ازلی او فوق افلاک است و به ماورای افلاک می رود.
دو عکس تاریخی
پست 6758
عکس بالا: درس آخوند خراسانی و نماز میرزای شیرازی در نجف اشرف
عکس زیر: روحانیت درباری سلطنت پهلوی
سلمان فارسی
پست 6757. به قلم دامنه: به نام خدا. سلمان اولین مسلمان ایرانی ست که رسول خدا _صلّى الله علیه و آله و سلّم_ فرمودند: «سلمان از ما اهل بیت است». سلمان (=روزبه فرزند فَروخ) اصالتاً اصفهانی بوده، اهل جَیّ (=لقب قدیم اصفهان و اکنون نام دهستانی از توابع اصفهان) که بعد به کازرون هجرت کرد. و برای نجات خود از روزگار به شام و سپس حجاز گریخت و نزد رسول خدا (ص) شرف یاب شد و اسلام را با رغبت و انتخاب پذیرفت.
کتاب «سلمان فارسی استاندار مدائن» عکس از دامنه
سلمان فارسی (=ابوعبدالله) آنقدر محبوب شد که مشاور حضرت زهرا _سلام الله علیها_ و رازدار آن بانوی عزیز شد. و پیرو و شیعۀ خالص امام علی (ع) بود. در قضیۀ بیعت پس از رحلت پیامبر (ص) حامی و مطیع امام علی (ع) بود. و سه روز پس از دفن پیکر پاک و مطهر رسول خدا (ص)، خطابه ای در فضای غمبار مدینه در دفاع از علی (ع) کرد و گفت:
«شما حقیقت را می دانید اما بدان عمل نکردید!»؛ «اگر علی را از دست دادید، علم و دانش انسانی را از دست داده اید و انسانیت را به انکار و فراموشی سپرده اید» و نیز گفت: «اما شما ای مردم! سنت بنی اسرائیل را پیش گرفته اید و از مَجرای حق به خطا رفتید» و اعلان کرد: «مولای ما علی، پیشوای روسفیدان و امام صادقان و صالحان می باشد.»
بارگاه حضرت سلمان فارسی
راه و رسم سلمان، برنامۀ قرآن بود. او حتی مفسّر قرآن بود. هم خودسازی داشت و هم دیگرسازی و جامعه سازی. وقتی استاندار مدائن هم شد و چند سال در آن مقام ماند تا درگذشت، از سهمیۀ 5هزار درهمی خود، مصرف نمی کرد و آن را به تهیدستان و محرومان انفاق می نمود و خود، از طریق «زنبیل بافی» زندگی شخصی اش را تأمین می کرد.
همچو سلمان در مسلمانی بکوش
ای مسلمان! تا که سَلمانت کنند
(شعر از سید عباس جوهری. خزائن الاشعار ص 28)
سلمان بیش از 250 سال عمر کرد. او را اَفقه، اعلَم، و لقمان حکیم خوانده اند و حتی به بخشی از «علوم غیبی» دست یافته بود. در احادیث زیادی، سلمان، آگاه به «علم اول و آخر» و «دانای به حوادث و وقایع» معرفی شده است. حتی پیامبر (ص) فرمود:
«از سلمان اطاعت کنید»
بقیه در ادامه
سلام بر زینب
6755
به قلم دامنه: به نام خدا. این روزها یادآور اسارت است. اسارتِ خاندان اهل بیت (ع) در عصر عاشورا که پیام شهادت را به کوفه، شام و سپس به مدینه رساندند و بنیان حکومت فاسد اموی را برافکندند. یاد رنج های امام سجّاد (ع) سید السّاجدین و رهبر عارفین و دردهای حضرت زینب کبری _سلام الله علیها_ پیام آور عاشورا و سختی های تمامی اعضای عزیز بیت خاندان عصمت و طهارت _علیهم السلام_ دل ها را پرخون می کند و نام بلند و پاک شان را گرامی و جاویدان.
عکس زیر نمایی از طرح توسعۀ حرم امام حسین (ع) است. گنبد فیروزه ای رنگ سمت چپ تصویر «تلّ زینبیه» است. سمت راست عکس، ابتدای بین الحرمین به سمت حرم شریف حضرت ابوالفضل العباس (س) است. این تصویر ماکت، نمایی از آینده ی حرم کربلای معلّی است که هنوز تکمیل نشده است.
مقام تل زینبیه در چارچوب توسعه حرم امام حسین(ع) (منبع عکس: اَبنا)
خفّت دورۀ شاه
پست 6754. به قلم دامنه: به نام خدا. روز افتتاح مدرسه ای در ایران، وزیر آمریکایی و سگش روی صندلی نشستند و وزیر آموزش و پرورش ایران که یادش رفته بود برای سگ آمریکایی صندلی تدارک ببیند، جلوی آن دو، سرِ پا ایستاد!
(منبع:دایرة المعارف مصوّر تاریخ زندگی امام خمینی. نوشتۀ جعفر شیرعلی نیا. ص 57)
شیعۀ امامیه
۱۵۰ اصل
به قلم دامنه. به نام خدا. سلام. من به لطف خدای متعال و عزت عاشورا، از امروز ششم ماه محرم 25 شهریور 1397، هر روز، یک یا چند اصل از ۱۵۰ اصل شیعه ی اثنی عشری را با عنوان "منشور اسلام؛ عقاید شیعه امامیه" برای «مدرسۀ فکرت» تهیه و تنظیم کرده و بار می گذارم، باشد تا هم به دوستان بزرگوار «مدرسه فکرت» آگاهی برسانم و هم خشنودی خدای مهربان و رضایت اهل بیت عصمت و طهارت (ع) را فراهم کرده باشم؛ زیرا؛ معتقدم، معدن هدایت، آنان هستند و مخزن ایمان و رستگاری اینجا یعنی منشور شیعه است.
من این ۱۵۰ اصول را از مطالعه ی کتاب "منشور عقاید امامیه" آیت الله جعفر سبحانی استخراج کرده ام که در مؤسسه امام صادق (ع) بر روی آن تحقیقات دقیق و عالمانه ای کرده اند. با سپاس و احترام. قم. تهیه و تنظیم: ابراهیم طالبی دارابی (دامنه).
آیت الله جعفر سبحانی (Ja'far Sobhani)
منشور اسلام؛ عقاید شیعه امامیه
بقیه در ادامه
نگاه الهی
6752
به قلم دامنه: به نام خدا. اگر فرصت کرده اید کتاب «روایت تفکر، فرهنگ و تمدن از آغاز تا کنون» دورۀ پنج جلدی را مطالعه کنید. این کتاب، تدوین مرکز مطالعات و پژوهش های راهبردی ست که من چاپ سوم (1394) آن را از کتابخانۀ یادگار قم، امانت گرفته و خوانده ام. مجموعاً 950 صفحه است. مطالب پرباری دارد. در این پست، پنج ویژگی مشترک تمدن مشرق زمین و یک نکته را بر مبنای این کتاب می نویسم:
عکس از دامنه
طرح روی جلد هر پنج جلد «روایت تفکر، فرهنگ و تمدن از آغاز تا کنون»
عکس از دامنه
پنج ویژگی مشترک تمدن مشرق زمین: 1- اعتقاد به خدا یا خدایان. 2- اعتقاد به معاد. 3- احترام به طبیعت. 4- عدم شکل گیری نظام برده داری عمیق و مسلّط. 5- نگاه دینی_الهی به سیاست. یعنی مأمورِ خدا دانستن پادشاهان و مشروعیت بخشی دینی به آنان. (ص 43 و 44)
در نگاه دینی، تاریخ با پیامبران شروع می شود... حضرت آدم (ع)؛ اولین انسان، نبی الهی است و مؤسس اولین تمدن بشری... اما کسی که منشاء انسان را حیوان می داند این موضوع را درک نمی کند و داروینیسم اجتماعی را اعتقاد دارد... یعنی نظریه ی ترقّی تاریخی. (ص 13)
حضور مؤثّر
6751
به قلم دکتر فتح الله دهقان: ما اکثر العِبَر و اَقِلُ الاعتبار. چه بسیار است عبرت ها و چه کم هستند عبرت گیرندگان . امام علی (ع). مرور تاریخ جهان حکایت از آن دارد که فرصت هایی که برای انسان ها، جوامع و کشور ها فراهم می شود نامحدود نیست. آن ها که این فرصت ها را تشخیص داده و به موقع از آن استفاده نموده اند موفق بوده اند. فرصت سوزی در طول تاریخ هزینه های گزافی را به تاریخ تمدن بشری تحمیل نموده و خسارات زیادی را برای جهانیان به بار آورده است.
کشورمان ایران نیز در طول تاریخ مشکلات و مصیبت های زیادی در اثر فرصت سوزی ها متحمل شده است. در دوران اخیر نیز فرصت هایی برای کشور ایجاد شده که متاسفانه آن طور که باید و شاید از آن استفاده نشده است. با نصب العین قرار دادن پند و اندرز حکیمانه امام علی (ع) از گذشته عبرت گرفته، فرصت سوزی نکنیم و آن طور که خیر مُلک و مَلک است از فرصت ها استفاده نماییم. رای دادگاه لاهه به نفع ایران فرصت خوبیست و ضرورت دارد که از آن به صورت بهینه در راستای منافع ملی و امنیت ملی کشور استفاده شود. در این خصوص ضروری است مواردی را متذکر شویم:
1-
نهاد های بین الملی فعلی محصول جنگ جهانی دوم اند که برای عدم جنگ شکل
گرفتند تا سایه صلح حفظ شود، دولت ها منازعات خود را با رجوع به آن حل و
فصل نمایند. با توجه به این که فلسفه وجودی آن ها حفظ صلح بوده باید از آن
ها سود جست.
بقیه در ادامه
دین، عدالت، اسلام
پست 6750
دستخط نامۀ استاد حکیمی به فیدل کاسترو «Fidel Castro»
(زاده ۱۳ اوت ۱۹۲۶ – درگذشته ۲۵ نوامبر ۲۰۱۶)
تأکید حکیمی بر حفظ کرامت انسان و مقاومت پایدار در برابر استعمار سفّاک و مستکبران جهانی
علامه محمد رضا حکیمی: «دینی که عدالت در آن اصل نباشد دین نیست چه رسد به اسلام.»
دیدگاه های تازه
پست 6747. متن نقلی: گزیدۀ سخنان آیت الله العظمی یوسف صانعی مرجع تقلید شیعیان در مصاحبۀ شفقنا: ...سیره اجتهادی امام خمینی آن چنان که باید و شاید تداوم نیافت... زمانی که ما درس امام می رفتیم، بعضا نسبت به ایشان بی مهری بود... یادم می آید ما که درس امام می رفتیم بعد از ظهرها در فیضیه راه می رفتیم و بلند مباحثه می کردیم که این سر و صدا به گوش بقیه طلاب برسد و به این طریق، فقه امام را ترویج می کردیم.
آیت الله الظمی یوسف صانعی در دیدار اعضای شفقنا
بنده وقتی کفایه را خوانده بودم و می خواستم درس خارج امام بروم، اینقدر تبلیغات علیه امام خمینی زیاد بود که شک و تردید داشتیم اگر بخواهیم به درس ایشان برویم وقتمان تلف می شود لذا خدمت آقای فکور استخاره کردیم... بی مهری ها به امام بعد از فوت آیت الله العظمی بروجردی زیادتر شد و به نظرم همچنان ادامه دارد... بعد از ۵۰ سال که به فیضیه رفته بودیم از فیضیه رفتن ممنوع شدیم...
بقیه در ادامه
رنجِ راه
یادداشت های کوتاه روزانه ی دامنه برای "مدرسۀ فکرت"
به قلم دامنه
یکم تا پنجاهم
در ادامه
ابهام غنا
قسمت اول
6746
به قلم حجت الاسلام محمدجواد غلامی دارابی: قسمت اول. به نام خدا. موسیقی حضور بسیار پررنگی در زندگی انسانها داشته و دارد، در گذشته رسانه ها اعم از رادیو ، تلویزیون، ماهواره و امروزه در فضای گسترده مجازی نفوذ کرده و می توان به راحتی شاهد نقش تاثیر گذار مثبت یا منفی هنر موسیقی در زندگی بود.
در تمام شبکه های صوتی و تصویری کمتر برنامه ای یافت می شود که در آن از انواع موسیقی ها برای تنوع و فرح بخشی به برنامه ها استفاده نشده باشد و این غیر از عموم مجالس لهو، و لعب است که در آن از موسیقی برای رقص و پایکوبی استفاده می شود.
بقیه در ادامه
خودفراموشیِ غرب
پست 6745. به قلم دامنه. به نام خدا. چهار نکته از دو کتاب «انسان در قرآن» «انسان شناسی قرآنی» اثر شهید مطهری را به اشتراک می گذارم:
علم، جهان آگاهی می دهد و ایمان، خودآگاهی. ولی انسان هم باید خودآگاه باشد و هم جهان آگاه. (انسان در قرآن ص57)
غرب با جهان آگاهی اش، خودفراموش شد. گاندی: غرب کارهایی می کند که مِلل دیگر آن را قدرت خدا می داند، ولی غربی از یک چیز عاجز است، تأمّل در باطن خویش. (انسان در قرآن ص57)
جان نباشد جز خبر در آزمون
هر که را افزون خبر جانش فزون
جان ما از جان حیوان بیشتر
از چه زان رو که فزون دارد خبر
عکس از دامنه
در قرآن سیر در آفاق و سیر در انفُس مقارن یکدیگر است. (انسان شناسی قرآنی ص 172)
خوف برای انسان حکم سائق را دارد و رجاء، حکمِ قائد را. سائق یعنی چوبی که حیوان را از پشت سر می رانَد. قائد یعنی جلوکشی، اَفسار حیوان را از جلو می کشند تا حرکت کند. (انسان شناسی قرآنی ص 98)
شرح ماجرا
پست 6744. به قلم دامنه. به نام خدا. این کتابی ست که در اصل من نوشته ام: «اندیشۀ سیاسی آیت الله مطهری». اما داستان دارد. (آثار دامنه: اینجا) تمام مراحل این کتاب را من تهیه کردم: از طرح تحقیق (=پروپوزال) گرفته تا فیش برداری از منابع و تألیف نهایی و تایپ و ارائه برای ارزیابی و چاپ که یک سال به طول انجامیده بود. نسخه ی خطی اش در بایگانی شخصی ام موجود است و حتی بعدها با تکمیل و افزودن، آن را به پایان نامه ام در مقطع فوق لیسانس علوم سیاسی با عنوان «تأثیر اندیشه ها و نظریات سیاسی شهید مطهری بر گفتمان اِحیاء و اصلاح»، تبدیل کرده ام و در سال 1375 با نمرۀ عالی 19 و نیم از آن دفاع کرده ام.
اما به دلیل تغییر و تحول در مرکز مطالعات و تحقیقات و انتصاب مسئول جدید برای پژوهشگاه اندیشه سیاسی اسلام، نوع نگرش ایشان و مسئولان جدید، موجب شد تحقیق و پژوهش و متن تدوین شده ی من با زیر و زبَر شدن، به این وضع در آید و در سال 1381 با عنوان «به کوشش نجف لک زایی» در 279 صفحه، چاپ و توزیع شود. بگذرم. خدا قبول فرماید. مهم، خدمت فرهنگی کردن است، نه نام و نشان. من به همۀ آنان درود می فرستم.
کتاب اندیشۀ سیاسی آیت الله مطهری
پایان نامه من. عکس از دامنه
عکس از دامنه
در این سند که مقدمۀ کتاب آمده است؛ دوست فاضل و بزرگوارم جناب حجت الاسلام والمسلیمن نجف لک زایی با بزرگواری و کمال اخلاقی شان، از من _ابراهیم طالبی دارابی_ نام برده اند. از ایشان بابت این حق گویی ممنونم. والسّلام. قم. دامنه.
رویش و ریزش
من صریحاً اعلام می‌کنم، کسانی که در داخل، این فکرِ مطلوب و محبوب دشمن را ترویج می‌کنند،
در حال انجام دادن بزرگترین خیانت در حق کشور و ملت هستند.
پست 6742. ارسالی حاج سیدتقی شفیعی دارابی: حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی در اجتماع عظیم و پرشکوه بسیجیان
در ورزشگاه یکصد هزار نفری آزادی با تأکید بر اینکه جوانان، راه حل مشکلات
کشور هستند، به ارائه تحلیلی از شرایط حساس کنونی پرداختند و افزودند:
آمریکایی ها با عربده کشی، بیان سخنان سخیف و تصوراتی واهی درصدد تصویرسازی
کاملاً وارونه از قدرت خود و از اوضاع ایران هستند اما مجموعه عظیم جوانان
میهن و ملت بزرگ ایران می دانند که باید با ناکام گذاشتن آخرین حربه
باقیمانده دشمن یعنی تحریم، سیلی دیگری به آمریکا بزنند که ان‌شاءالله
خواهند زد.
رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به حماسه نورانی و
پرشکوه حضرت زینب کبری(س) و حضرت امام سجاد(ع) در جاودانه کردن واقعه
عاشورا به در پیش بودن ایام اربعین حسینی اشاره و خاطرنشان کردند: حماسه
بزرگ اربعین که با حضور ملت ایران، ملت عراق و مسلمانان دیگر کشورها هر سال
تکرار می شود پدیده فوق العاده مهمی است که به فضل الهی و در هنگام نیاز
شدید دنیای اسلام شکل گرفته است.
ایشان،
عربده کشی های سران آمریکای جهانخوار و استکبار، قدرت‌نمایی جوانان مؤمن و
پیروزی های پی در پی آنان در میدانهای مختلف، و در عین حال مشکلات اقتصادی
و تنگی معیشت بخش بزرگی از مردم و نیز حساس شدن و تلاش و تکاپوی نخبگان
برای ارائه راه‌حل‌های مشکلات را جهات مختلف شرایط حساس کشور خواندند.
بقیه در ادامه
رنج مشترک
6741
به قلم سیدعلی اصغر شفیعی دارابی: سلام. آنچه بر من گذشت (اینجا) جمله زیبایی است. که ترا کمتر مقصر می کند ! تحمل ، مقاومت و اصرار بر رسیدن به هدف ، توانایی لحظه ای انسان را می دَرد اما به آرمان حیات می بخشد. از این نو ع اضداد خوشم میاد .
سیدعلی اصغر. 1394
روش
رازداری تان که قدرت کوه دماوند میخواهد را هم می دانم و هم دوست دارم .
توانایی مضاعف بر کسب شکیبایی و انتخاب تنهایی برای ساخته شدن با شیوه های
علمی و آگاهانه دینی در تو همواره وجود دارد. به عبارتی قدرت تحمل تان خیلی
بیشتر از چیزهای دیگر است . این اراده ترا سرآمد و رنج ها را ذیل شخصیتت
قرار می دهد .
در ساختن زندگی بدهکار هیچکس نیستی ! استقلال را از خودت آموختی. آزادی انتخاب را خودت ساختی. رنج و سختی به زبان دلت می گویم برای اینکه از قشری هستیم که از رنج آغاز کردیم و در سختی و بی سرو سامانی بزرگ شدیم. تا می گویم به زبان دلت تو هم می فهمی یعنی چه؟ به زبان روح بزرگ تو می گویم. رنج و درد و نداری در کشمکش با شخصیت دامنه دارت، مغلوب شد و امید متولد یافت . برای همسرت که خواهر برجسته و با تقوی من است هم همدردی می نمایم که در زندگی تان نقش یک یار عاشق را ایفاء نمود .
بله تو پایتخت بزرگ دنیا را درک کرده بودی. فهمیدی از تهران می توانی به آسمان بروی. تهران را خوب شناختی. چون تهران شهر نیست؛ تهران بزرگترین کشور اندیشه است. تهران فرودگاه توسعه فکری است . تو دریافتی باید از تهران بر تهران باشی . شناختن زمان و مکان توسعه در ید توان تو بود . حالا رنج، در حضورت مُرد و تشییع شد ودفن گردید... و ابراهیم ماند و توسعه پیدا کرد و ساخته شد و هنوز داره قلم می زند و می خواند و می آموزاند... درود بر تو.
پاسخ دامنه
به نام خدا. سلام به شما رفیق. چقدر سامان می گیرم وقتی می بینم از سینه ات این عبارت صادر می شود: «از قشری هستیم که از رنج آغاز کردیم». از مسیر، تفسیری ارائه داده ای که ریشه ی انسان آبیاری می شود و غبار پیش رو، جاروب می گردد. پایتخت را با شَمّ هوشمندت چنان تحلیل کرده ای، که من در مدت حضور 25 سال مستمرّ در آن شهر، و همچنان مرتبط به آن، سخن ات را به زیبایی لمس می کنم. از مشوّقات مُشفقانه ی آن بزرگ دوستم، و احترام گذاری برادرانه و محبّت آمیز به خواهر گرامی تان، ممنونم.
بحثی در بارۀ ایران
به قلم دامنه
سری متن های جدید دنباله دار، که هر روز برای
گروه های تلگرامی روستای دارابکلا می نویسم
قسمت یکم تا چهاردهم (پایانی) و پاسخ به دو نقد
از نظر آقای اراکی
6740
به قلم دامنه. به نام خدا. چند وقت پیش کتاب «آیینه صدق و صفا» را می خواندم. شرح حال، خاطرات و نکته های آموزنده از مرحوم آیت الله العظمی محمدعلی اراکی از مراجع بزرگ قم بعد ار رحلت امام خمینی _رهبرکبیر انقلاب اسلامی_ است. که به کوشش آیت الله رضا استادی تدوین و سال ۱۳۸۰ چاپ گردید. کتابی که به نظرم، از هر نظر خواندنی ست: اخلاق، سرگذشت ها، تاریخ حوزه علمیۀ قم، مسائل حوزۀ نجف، تاریخ ایران، جنبه های متعدّد روحانیت شیعه، آشنایی با علمای بزرگ، مسائل دینی و نیز بیان تیرگی های عصر رضاخان که سخت ترین دوره علیه ی حوزۀ علمیۀ قم و سراسر ایران بود.
وقتی صفحات 159 تا 164 را می خواندم، تصمیم گرفتم در فرصتی که دست داد، برای آگاهی رسانی، در دامنه منعکس کنم. اول، کمی در دفتر یادداشت روزانه ام، خلاصه نویسی کردم. بعد دیدم خلاصه فایده ای ندارد. باید تمام این پنج صفحه را بازتاب بدهم. عکس انداختم که اینک می بینید. امید است بادقت خوانده شود.
کتاب «آیینه صدق و صفا» عکس از دامنه
رفتن رضاخان نزد مرحوم آیت الله حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی
مؤسس حوزۀ علمیۀ قم
داخل متن: «رضاخان اسب ها را قشو می کرد. شراب می خورد... ماست می دزدید،
می خواست مردم را از دین برگرداند»
بقیه در ادامه
فقر و فهم
پست 6739. مهندس محمد عبدی سنه کوهی: با سلام و عرض ادب. به احترام شما از جایم بر می خیزم. در هر دو بخش. (اشاره است به پست 6737: اینجا)
چون خاطره زندگی شما در این قسمت دو بخش دارد یکی مخفی نگه داشتن خط فکر
سیاسی در آن غلیان وحشتناک سیاسی آن دوره خاص که خودم درکش را دارم. دوم
فقر ملموس زندگی خصوصی شما که بازهم شدیدا درکش را دارم به تجربه شخصی.
هر
دو مورد بسیار بسیار آموزنده است. و می دانم چه استخوانی در گلوست و چه
خارشی در چشم که عکس العمل نشان ندهی و به قول امروزی ها فیلم بازی کنی .
در بخش اول را بجای ایراد از شما تقیه توصیه شده در فقه اسلام می دانم و یا علی بن یقتین افتادم در دوره خلفای عباسی و البته بدون قیاس که مع الفارق است .
نیز
درک آن کس که شداید چوب فقر و نداشتی را چشیده است درک می کند که «نداری»
یعنی چه. و با حداقلها آبرو داری کردن یعنی چه. در این مورد، مثل دفعه قبل
هم صبوری شما قابل تحسین است و باز هم باید صبر زینب گونه همسر مکرّم شما
را از دید پنهان و کم نداشت و به نسل امروزی کم تحمل گفت که صبر در راه
زندگی همچون جهاد فی سبیل الله است و نه تنها اجر و پاداش معنوی دارد بلکه
دریچه ای است گشاده برای رسیدن به وضعیتی بهتر و درآغوش کشیدن سعادت و
خوشبختی دلخواه تر. به شرط گم نکردن راه و کشیده نشدن به بیراه. موفقیت
روزافزون شما همیشه آرزویم بوده و هست. درود بر شما.
پاسخ دامنه
به نام خدا. سلام من هم به مهندس عبدی؛ دوست دیرین و وزین من. از خیزش اخلاقی شما ممنونم. نشان محبت فی ما بین است. دو رفیق باید هم برای همدیگر از جای برخیزند. تحلیل زیبایی کرده ای. اشارات شما به مفهوم دینی صبر و تقیه به وقت لزوم، هر دو اهمیت دارد و زندگی انسان ها اغلب با آن آمیختگی دارد. علی بن یقطین را هم خیلی دقیق و هوشمندانه برای نماد تقیه مثال زدی. او که نمایندۀ مخفی امام کاظم (ع) و شیعه ی ناب بود، با تخصص و تدبیر خود، خدمات بزرگی نمود.
از شما بابت تشویق، همدردی و بیان اطلاعات خوب دینی و سیاسی ممنونم. اگر از فقرم می گویم فقط می خواهم به نسل تازه نشان دهم، راه، سختی دارد. برای فولادشدن باید چکُّش خورد و آبدیده گردید. شما جناب عبدی فقر و فهم را ادراک می کنی. دعا می کنم کسی فقر را در زندگی اش احساس نکند؛ اگر هم حسّ کرد و به آن موقتاً گرفتار گردید، شکیبایی، توسّل، زمزمه با خدا و تدبیر پیشه سازد که گشایش رخ می نماید.
زندگینامه من
6737
قسمت 76. به نام خدای آفرینندۀ آدمی. به محض حضور در پژوهشگاه اندیشه سیاسی اسلام در سال 1373، ابتدا در یک جلسۀ مصاحبۀ مفصّل خصوصی، مورد ارزیابی علمی قرار گرفتم. مصاحبه گر، یک روحانی خوش مَشرب و مسلّط به علوم سیاسی (=هم رشتۀ دانشگاهی من) و تاریخ معاصر ایران (=موضوع مطالعاتی مورد علاقۀ من) بود. در فضایی کاملاً جدّی و صمیمانه، به پرسش های کلیدی اش پاسخ دادم.
او، گریزی به سیاست روز و جناح بندی های سیاسی مملکت زد؛ که من در این بخش به عمد «صُمٌّ بُکْمٌ عُمْیٌ» شدم و سکوت اختیاری، اختیار کردم. خواستم در آن فضای پرتنش و تیره و تار روزگار سیاسی، خودم را بدون موضع گیری نگه دارم؛ و این اراده ام را، تا آخرین روزی که در آنجا بودم، محفوظ نگه داشتم. که هنوز هم آن روحانیِ مصاحبه گر _که همان روز نخست مصاحبه، رفیق همدیگر شدیم و مقطع کارشناسی ارشد علوم سیاسی را باهم به دانشگاه علامه طباطبایی تهران می رفتیم_ نمی داند من موضع سیاسی ام چیست.
دامنه. منزل. قم. آن سال های سخت 1373.
یادآوری کنم که ایشان، ماه پیش، پسرم _عارف_ را دید و گفت: «طی بالای ده سالی که با بابات، باهم در مرکز اندیشه بودیم، بابات هرگز موضع سیاسی اش را نمی گفت! و ما هیچ کدام نمی فهمیدیم که ایشان جناح راست است، یا جناح چپ!؟ هنوز هم نمی دانیم.» بگذرم؛ که آن دهه، دهۀ اوج تنازعات درونی هم بود. هم دورۀ پرمسألۀ هاشمی رفسنجانی بود و هم دورۀ پرچالش سید محمد خاتمی. که من حقیقتاً نمی خواستم محیط علمی و پژوهشی ام را با سیاست روزمرّۀ زودگذر، آلوده کنم. ریز ریز مسائل روز را می خواندم و می فهمیدم پشت صحنه ی سیاست چه می گذرد، اما موضع ام را آفتابی نمی کردم و در پژوهش هایم نیز دخالت نمی دادم.
البته به اختیار، به آنان به طریقی فهمانده بودم که من «مخلوط دکتر شریعتی و شهید مطهری» ام. یعنی مبانی فکری ام از استاد مطهری ست؛ که قریب به تمام آثارش را با اعتقاد و باور خوانده ام. و مواضع ام از شریعتی ست؛ که از بدو انقلاب، با افکار و آثارش آشنا و مأنوس شدم. و همۀ مجموعه آثار 36 جلدی اش را که سال 1362 در چالوس خدمت می کردم، از کتابفروشی خریده بودم و خوانده.
اما از گشایش، بیایم سر بختِ! فقر؛ که باز هم فقر، مرا تعقیب می کرد. سایه به سایه ی من می آمد. من و فقر، رفیق هم شده بودیم. نه او دل داشت، از من دل بکَند! و نه من زور داشتم، زر بَر گیرم و فقر را از حیطۀ خود بِهلاکنم! فقر، تا ستون فقرات من نفوذ کرده بود! پاره ای را در قسمت قبل بازنمایی کردم. یک فقره ی دیگر از فقرم را هم می گویم. چون؛ هم یادی از مرحوم پدرم است و هم شاید پندی باشد برای این نسل که از فقر نهراسند و با آن گلاویز شوند و آن را بر زمین بکوبند. القصّه:
پدرم مرحوم حجت الاسلام شیخ علی اکبر طالبی دارابی.
اِبن کبل آخوند مُلا علی، ابِن مُلا حیدر، ابِن مُلا طالب.
سال 1365. عکاس: دامنه
یک هفته ای بیشتر گذشته بود، که کفشم پاره پوره شده بود. تا نانوایی رفتن هم، کفش نداشتم تا بر پا کنم و برپا شوم؛ چه برسد به این که بلند شوم، بروَم تهران، سرِ کلاسِ درس دانشگاه. و یا مرکز اندیشه، برای تدوین کتاب و مقاله. حقوق ناچیزم را هنوز هم، پدرم در آن سال _1373_ از محل کار سابقم در ساری می گرفت و هر وقت به قم می آمد، برایم می آوُرد.
فقر و نداری و جیب خالی، قدرتِ خرید حتی یک کفشِ ساده و کم قیمت را از منِ دانشجویِ سه تا پسر دار، ستانده بود. پاییز آن سال سخت و بی کسی، پدر به قم آمده بود. کفشی نو مشکیِ کم شیک خریده بود. او، نعلین می پوشید، ولی برای فصل پُرباران زمستان شمال، هر سال در خیابان اِرم قم، کفشی نو می خرید. من، آن کفش را بی اجازه ی وی، مخفیانه پوشیدم و یواشکی در رفتم. رفتم تهران، تا به کلاس های عقب مانده ی دانشگاهم برسم. کفش چنان تنگ بود که پایم را از جلو و عقب می زد. انگشت شصتم و پاشنه ام، بشدت پِله (=تاوَل) زده بود و لنگان لنگان راه می رفتم. روز بعد، برگشتم قم. کفش را جا دادم تا پدر نبیند. دیدم می گوید کفش من در کفش کَن منزل نیست؛ گُم شده است. مجبور شدم به نحوی گره از از این کلافه باز کنم و خجِل نمانم. (الان که دارم می نویسم از رنج رنجوری آن روزها، گریه ام گرفت) گفتم: حتماً درِ حیاط باز بوده و کسی آمده قاپیده و پوشیده و بُرده!
روحت ای پدر! و ای مادر! شاد. مگر قانع می شد زود! کاش می گفتم من پوشیدم. راضی می شد. وقتی سه ماه بعد به دارابکلا سری زدم، مِقار (=اعتراف و اذعان) آمدم و گفتم این هم کفش شما بابا. که او هرگز مُستعمل کسی را نمی پوشید. شد مال من. تا بعد...
عوامل معنویت زُدایی
پست 6736.به قلم دامنه. به نام خدا. سلام. ضمن سپاس از جناب آقای امیر علیرضا رمضانی طراح این بحث؛ جوابم این است:
۱_ وقتی از ظاهر مادی هر چیزی فراتر برویم، در واقع به عالم معنا رفته ایم. و معنویت اساس حیات بشریت است.
۲_
روح، نه یعنی روحِ خدا؛ بلکه، چیزی ست مجزّا در عالم بالا، که به امر خدا،
از آن برمی دارند در انسان می دمَند، تا با آن، حیات واقعی و معنوی پیدا
کند.
۳_ به نظر من، با اندک مطالعاتی که داشته و دارم، عوامل زیر، معنویت زُدا هستند و انسان را از توجه و گرَویدن به بُعد روحانی خود، بازمی دارند:
۱_
علم زدگی. ۲_ انکار غَیب. ۳_ دَم غنیمت شمُری. ۴_ خودزی بودن نه خدازی
شدن. ۵_ دین گریزی. ۶_ اصرار بر گناه کردن. ۷_ افکار ماتریالیستی. ۸_ غفلت
ها و جهالت ها. ۹_ رفیق ناباب و لااُبالی. ۱۰_ خیالات واهی. ۱۱_ روحیه ی
انکاری. ۱۲_ رفاه وافر. ۱۳_ دوری از اشراق درون. ۱۴_ غرق شدن در بُعد مادی
زندگی. ۱۵_ و... .
در مدرسۀ فکرت
6730
سلسله مباحث تریبون دارابکلا
از راست: مهدی مقتدایی. دامنه. 25 خرداد 1397.
بقیه در ادامه
سرگذشت توبه کار
سلسله مباحث لیف روح
پست 6735.به قلم دامنه. به نام خدا. این متن را از روی منبع مندرج در پایان پست می نویسم. بُشر حافی در زمان امام کاظم _علیه السّلام_ می زیست. فردی مُتموّل (=دارا) بود. روزی حضرت امام کاظم از درِ خانه اش عبور می کرد، صدای آواز و لهو و لعب می شنَود. پرسیدند این خانۀ کیست؟ «بنده» است یا «آزاد»؟ یکی که آنجا بود پاسخ گفت: خانۀ بُشر است؛ یکی از اشخاص بزرگ. بنده نیست، آزاد است. حضرت فرمودند: «بلی آزاد! است که این جور است!»
بُشر که از خانه بیرون می آید، از آن شخص می پرسد چه شده است؟ او به بُشر می گوید: حضرت موسی بن جعفر _علیه السّلام_ از اینجا می گذشت صدای خانه را شنید و به شما چنین جمله ای گفت: «بلی آزاد! است که این جور است.» بُشر سراسیمه و پابرهنه می رود تا به امام (ع) می رسد. می گوید: آیا توبه کنم قبول می شود؟ و توبه می کند.
بعد از آن، بُشر تا آخر عمر، پابرهنه راه می رفت. چون می گفت من هنگام تشرُّفم به خدمت حضرت موسی بن جعفر _علیه السّلام_ پابرهنه بودم. به همین علت به او می گویند: بُشر حافی. یعنی پابرهنه. و نقل می کنند که حیوانات در کوچه ای که او می رفته، فضولات نمی انداختند. (برداشت آزاد از کتاب: آیینه صدق و صفا. شرح حال مرحوم آیت الله العظمی محمدعلی اراکی. به کوشش آیت الله رضا استادی. ص 79 و 80)
لغت دارابکلا
6734
به قلم دامنه. به نام خدا. چَچکَل. این واژه یعنی هیزمِ نیم سوزِ در حالِ سوختن و آماده برای گُر گرفتن که حالت خاموش شدن آن بیشتر از شعله ور شدنش است. مثل عکس زیر:
چچکل آتش
در روستای دارابکلا، به کسی که میان دو دوست، دو انسان، دو حیوان، کلاً بین دو نفر، آتش افروزی و جنگ و دعوا می افکنَد، و پیِ دمیدنِ اختلاف و کاشتن تخم عداوت بر می آید، به چنین فردی می گویند: «چَچکَل پیش ندِه!». یعنی دعوا راه نینداز.
چَچکَل پیش ندِه! به زبان فارسی یعنی هیزم آتش گرفته ی در حال خاموشی را پیش تر نده تا در شعله ی آتش بسوزد. کنایه از آدمی که از ستیزش دیگران، لذت و نفع می برَد و شیطنت می کند.
شرح یک واژه
6738
به قلم یک دارابکلایی. با سلام. من هم هر دو واژه را شنیده ام. (اینجا) به نظرم اصل کلمه همان "تشکل" تشکیل شده از "تش" + "کل"، اولی به معنی آتش و دیگری به معنی کله باشد؛ در مجموع به معنی کله ی آتش است. "چشکل" و سپس "چچکل" همان تغییر یافته کلمه اول هستند. در همه زبان ها معمول است که گویشوران آن زبان تمایل دارند که به راحتترین صورت کلمات را تلفظ کنند؛ مثل در تجوید قرآنی ادغام و قلب به میم داریم، مردم "محمد حسن" را "ممسِن" صدا می کنند، و یا انگلیسی زبانان did you را "دیججو" تلفظ می کنند.
هیمه تَش
در زبانشناسی قواعد چندانی از جمله deletion یا "حذف" و assimilation یا "تشبیه" وجود دارد. در تغییر کلمه تشکل به چچکل از قاعده دوم استفاده شده: محل تلفظ صدای "چ" نزدیک و شبیه صدای وبین دو صدای "ت" و "ش" است. پس به جای "تش"، "چش" گفته شده و سپس همین حالت برای "ش" و "ک"، و "چ" و "ک" به وجود می آید. به این طریق "تشکل" که تلفظ آن سختتر است جای خود را به "چچکل" که راحتتر و ساده تر تلفظ می شود، می دهد. (خودتان می توانید با تکرار کردن چند باره این دو کلمه متوجه شوید که تلفظ دومی روان تر است!)
همانطور که به خوبی بیان کردید، اصطلاح "چچکل پیش هادن"
موقعی استفاده می شود که در دعوای میان دو نفر یکی دیگر سعی می کند که با
اعمال یا حرف هایی آتش دعوا را شعله ور تر کند و یا به قول فارسی زبانان
"آتش بیار معرکه شود".
پاسخ دامنه
به نام خدا. سلام جناب یک دارابکلایی. از این همه دقت و غَور در واژه و اهتمام به بحث، ممنونم. پست نوشتن من یک طرف؛ این شور و ذوق و کنجکاوی عالمانه ی شما و دیگر دامنه خوانان محترم هم، یک طرف. انرژی می بخشد به مدیر وبلاگ. لذت بردم از شکافتن بحث لغت.
من اساساً لغت و زیر و بم های آن را دوست دارم. وقتی «باز» می شود، انگار به فتوحات! رسیده ام. قلبِ به میم را هم عالی آمدی. مثل «شنبه» که همیشه تلفظ می کنیم «شمبه». معنای غیرلفظی چچکل را نیز در آخرین عبارت خود، بخوبی بازتاب داده ای. بی نهایت سپاس جناب.
بوسۀ صحنِ رضوی
6733
به قلم دامنه. به نام خدا. توفیق شد در ماه گذشته، کتاب «آرای اخلاقی علامه طباطبایی» نوشتۀ حجت الاسلام رضا رمضانی گیلانی را بخوانم و نکته برداری کنم. کتاب، 462 صفحه است؛ از انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشۀ اسلامی. چهار نکته از آن را مطابق معمول اینجا می نویسم:
ص 82: علامه طباطبایی می گوید: سنّت اجتماعی اسلام ضمانت بقا و اجرا دارد و آن تقوای الهی است که باعث می شود انسان ها از حق پیروی نمایند.
کتاب آرای اخلاقی علامه طباطبایی. عکس از دامنه
ص 46 : علامه طباطبایی در طول سالیان دراز خانه ی دو اتاقه ای اجاره کرده بودند و از تهیه ی هزینۀ زندگی شان بر نمی آمدند و مبالغ سنگینی بدهکار بودند. (به نقل از: مهر افروخته. ص 31)
ص 49: از علامه طباطبایی سؤال شد وقتی به حرم مشرَّف می شویم چگونه زیارت کنیم؟ فرمودند: «مگر چیزی جز خدا مشاهده می شود».
ص 49 : روزی در صحن امام رضا (ع) از علامه طباطبایی درخواست کردند دستش را ببوسند. فرمود: «زمینِ صحن را ببوس که از دستِ من بهتر است».
به روایت دینانی
6732
به قلم دامنه. به نام خدا. دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی در صفحه ی 232 کتاب "سرشت و سرنوشت" در گفتگو با کریم فیضی از حال امام موسی صدر قبل از مفقود شدن می گوید که در مصر با هم دیدار داشتند. متن این گپ و گفت دکتر دینانی با امام موسی صدر را در تصویر زیر آوردم:
صفحۀ 232 کتاب «سرشت و سرنوشت». عکس از دامنه
آیۀ 39 سورۀ توبه
پست 6729
إِلَّا تَنْفِرُوا یُعَذِّبْکُمْ عَذَابًا أَلِیمًا وَیَسْتَبْدِلْ قَوْمًا غَیْرَکُمْ وَلَا تَضُرُّوهُ شَیْئًا وَاللَّهُ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ. اگر باشتاب بیرون نروید، خدا شما را به عذابی دردناک عذاب می کند و گروه دیگری را به جای شما می آورد؛ و شما [با نرفتن به میدان نبرد] هیچ زیانی به خدا نمی رسانید؛ و خدا بر هر کاری تواناست. (سوره ۹: التوبة - جزء ۱۰ - آیۀ 39. ترجمه انصاریان)
علامه طباطبایی. مرحوم آیت‌الله سیدمحمدحسین حسینی طهرانی
تفسیر علامه طباطبایی
عذابى که در این آیه بدان انذار و تهدید شده اند مطلق است و قیدى بدان نخورده، و بهمین جهت هیچ وجهى نیست که ما آن را به عذاب آخرت اختصاص دهیم. و چه بسا سیاق خود آیه این معنا را تایید کند که منظور از عذاب، عذاب دنیا و یا حداقل عذاب دنیا و آخرت است.
و اینکه فرمود: «و گروهى را غیر از شما مى آورد» یعنى گروهى را که چون شما در امتثال اوامر خدا و کوچ کردن در راه او تثاقل و کندى نمى ورزند. دلیل این معنا قرینه مقام است. وَلَا تَضُرُّوهُ شَیْئًا اشاره است به ناچیزى مخالفتهاى ایشان در درگاه خداى سبحان، و اینکه اگر او بخواهد ایشان را از میان برداشته قوم دیگرى را جایگزین ایشان کند کارى از دستشان برنخواهد آمد، زیرا خداى تعالى از اطاعت ایشان منفعت و از مخالفتشان ضررى نمى بیند، بلکه نفع و ضررشان عاید خودشان مى شود. وَاللَّهُ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ این جمله تعلیل است براى جمله یُعَذِّبْکُمْ عَذَابًا أَلِیمًا وَیَسْتَبْدِلْ قَوْمًا غَیْرَکُمْ. المیزان.
دامنه: این نکته اضافه می شود که «بسیاری از مفسّران یکی از احتمالات در تعیین مصداق این قوم را ایرانیان دانسته اند. از جمله: محمّدبن جریر طبرى، جامع البیان، ج 9و 10، ص 93 و سید محمود آلوسى بغدادى، روح المعانى، بیروت، داراحیاء التراث العربى، ج 10ـ12، ص 85. (منبع)
زمین خرمن کوب
6728
به قلم دامنه. به نام خدا. در کتاب «خاطرات ماندگار؛ از زندگی شهید بهشتی» به کوشش مرتضی نظری، یک مطلب خیلی مهم و خواندنی خوانده ام که شهید مظلوم بهشتی بیان داشت. من خلاصۀ آن را به صورت برداشت آزاد در اینجا می نویسم:
شهید بهشتی. رفسنجانی. یاسر عرفات.مرحوم منتظری.حسن لاهوتی
شهید بهشتی می گوید: پیوند روحانیت و روستا و روستایی یک پیوند ریشه دار است... اکثریت طلاب حوزه علمیه قم، بچه دهاتیها هستند و به این بچه دهاتی بودنشان هم افتخار می کنند. در سال 1329 ماه رمضان با شهید اسلام مطهری و گروه دیگری از دوستان بنا گذاشتیم به روستاهای دورافتاده ای برویم که معمولاً طلاب نمی روند... قرار شد نفری صد تومان به عنوان خرج یک ماه و کرایه رفت و آمد با خودمان برداریم چون غالباً مردم آن روستاها فقیر بودند و چه بسا یک میهمان هم برای آنها تحمیل بود... مرحوم آیت الله بروجردی _رضوان الله علیه_ که از شنیدن سفر ما خیلی خوشحال شدند، از محل وجوهات و پول های حوزه، نفری صد تومان در اختیار این عده گذاشت...
ما حدود 18 نفر بودیم. وقتی به قم برگشتیم گزارش این سفر تبلیغی را به جلسه دادیم... جالب ترین گزارش را آیت الله منتظری داد. ایشان گفتند:
«من به یکی از روستاهای دورافتاده ی فریدن اطراف نجف آباد رفتم. در این دِه، فصل خرمن بود و مردم اصلاً در دِه نبودند. و به صحرا رفته بودند. در بسیاری از روستاها زمینی به نام «خرمن کوب» هست که زیر آن سِفت است و گندم ها کمتر از بین می رود. در این ده هم اهالی گندم شان را می آوردند و همان جا خرمن می کردند، و آن مجمعِ روستاییان در فصل خرمن کوبی می شد. گفتم ما شنیدیم که بزرگترین و طبیعی ترین مجمع روستا در محل خرمن کوبی است و فکر کردیم که این خرجی خود را کمی قند و چای بخریم، و به آن جا ببریم و شب ها خودمان یک چای و سور و ساتی تهیه کنیم و آن ساعتی که نسیم نمی آید و روستاییان نمی توانند خرمن باد بزنند و استراحت می کنند برای شان قصّه بگوییم و لا به لای قصّه هم احکام خدا و معارف اسلام را بگوییم.»
شهید بهشتی با نقل گزارش مرحوم آیت الله العظمی منتظری این گونه خاطره اش را پایان می برد: «پیوند روحانی با روستا این جور است، این عشق و علاقه و محبّتی هم که در دل مردم ما است ریشه هایش، ریشه های طولانی است.» [ص 66 و 67 کتاب خاطرات ماندگار؛ از زندگی شهید بهشتی؛ سخنرانی شهید بهشتی 19 دی 1359 در روستای آب باریک ورامین]
نوشته های دامنه
قسمت نُهم
